Niektórzy mylnie uważają, że plemiona słowiańskie odżywiały się głównie dziczyzną, czyli mięsem zwierząt upolowanych w lesie. W rzeczywistości było ono tylko dodatkiem, którego nie zjadano na co dzień. Dieta Słowian opierała się w dużej mierze na produktach pochodzenia roślinnego, szczególnie w przypadku biedniejszych rodzin. Bazowano na pożywieniu z własnej hodowli i uprawy. Pora poznać najpopularniejsze potrawy, które gościły na słowiańskich stołach.
Jakie są cechy kuchni słowiańskiej?
Na podstawie znalezisk archeologicznych można obecnie stwierdzić, czym odżywiali się przodkowie. W przypadku Słowian dieta była zróżnicowana. Polskie ziemie obfitowały w zboża w postaci pszenicy, żyta, prosa, jęczmienia i owsa. Bazowano również na produktach pochodzenia zwierzęcego. Hodowano krowy, świnie, owce, kozy i drób. Dostępne są zapisy, z których wynika, że w jadłospisie Słowian dominowało proso. Nie brakowało również nabiału, jaj i ryb. Warto od razu zaznaczyć, że dieta przodków w dużej mierze zależała od tego, jaki był ich status społeczny. Znaczenie miało miejsce zamieszkania, co wiązało się oczywiście z warunkami naturalnymi. Wbrew pozorom dawniej Słowianie nie zajadali się dziczyzną. Na ich stołach dominowało mięso pochodzące od zwierząt hodowlanych. Podawano je w różnej formie, czyli smażonej, gotowanej, pieczonej, suszonej i wędzonej.
W słowiańskiej kuchni mięso było traktowane jako coś luksusowego, jedzono je głównie z okazji świąt. Jadłospis opierał się głównie na potrawach z kaszy i mąki. Wynikało to z tego, że Słowianie byli rolnikami. Bardzo często sięgano po rośliny strączkowe w postaci grochu, bobu i soczewicy. Oczywiście były one odpowiednio przygotowywane przed obróbką, między innymi długotrwale moczone przed gotowaniem. Rośliny strączkowe stanowiły rośliny zamiennik mięsa. Jeśli było ono spożywane w niewielkiej ilości, to uzupełniano w diecie białko produktami roślinnymi. W jadłospisie było również sporo warzyw i owoców. Uprawiano przede wszystkim marchew, ogórki, kapustę, cebulę, koper, rzepę. Z owoców najczęściej spożywano jabłka, gruszki, śliwki, jarzębinę.
Co jedli i pili Słowianie?
W diecie dawnych Słowian ważną rolę pełniły zioła i grzyby. Zbieractwo dzikich roślin było czymś powszechnym. Jako że menu opierało się głównie na produktach zbożowych, to na talerzach gościły spore ilości chleba. Z popularnych roślin jadalnych wymienia się głównie komosę białą, barszcz zwyczajny, pokrzywę zwyczajną, szczaw, pałkę szerokolistną, rdest, perz i łobodę. Z napojów wymienić można głównie wodę, mleko, sok brzozowy. Sięgano również po kwas chlebowy. Popularnym trunkiem było piwo. Warto jednak od razu podkreślić, że ówczesny alkohol różnił się w dużej mierze od tego, co jest obecnie dobrze znane w puszkach i butelkach. Piwo pozyskiwano z ziaren, które fermentowano. Nie zawierało ono zbyt wiele alkoholu. Popularne były kompoty z różnych owoców. Pito również sok klonowy i napary ziołowe. Produktem luksusowym był miód, który pojawiał się od czasu do czasu, głównie od święta.
Jakie są najpopularniejsze dania kuchni słowiańskiej?
Na terenie całego kraju znajduje się wiele lokali gastronomicznych, dzięki którym można spróbować tego, co jedli nasi przodkowie. Niektórzy łączą tradycję z nutką nowoczesności. Można wobec tego skosztować czegoś oryginalnego, na bazie lokalnych produktów. Jeżeli komuś zależy na spróbowaniu tradycyjnych potraw kuchni słowiańskiej i staropolskiej, to idealnie sprawdzi się tradycyjna restauracja polska Kraków ma w tej kwestii do zaoferowania wiele możliwości.
Świetnym przykładem jest Restauracja Pod Baranem, która w ofercie posiada tradycyjne dania kuchni staropolskiej.
A co pojawiało się często w menu Słowian? Bardzo popularnym daniem była polewka, którą przygotowywano z różnych składników. Mogła mieć ona postać żuru na zakwasie, zupy grzybowej, barszczu. Do przygotowania polewki sięgano również po komosę białą, pokrzywę. Liście gotowano i podawano z wywarami, mięsem, śmietaną, jajami. Chętnie jedzono podpłomyki, czyli placki będące formą pieczywa. Powstawały z mąki, wody, soli, kminku i czarnuszki.
Kolejną popularną potrawą kuchni słowiańskiej jest tłukno na bazie ziaren zbóż. Najczęściej używano prosa lub jęczmienia. Przed przystąpieniem do gotowania ziarna były moczone, suszone lub prażone. W celu podbicia walorów smakowych tłukno podawano ze skwarkami i ziołami. Było to bardzo sycące i smaczne danie. Popularnością cieszyły się także potrawy na bazie kaszy z grzybami, roślinami strączkowymi, warzywami, nabiałem, mięsem i ziołami. Słowiańskimi daniami są także bryje powstałe z rozdrobnionych i rozgotowanych ziaren zbóż. Dodawano do nich oleje roślinne, masło, twaróg, soczewicę, groch, przyprawy, mak, owoce, miód, liście dzikich roślin. Bardzo popularne były również kiszonki w różnej postaci. Kiszono niemalże wszystkie warzywa, była to podstawowa metoda wydłużania ich przydatności do spożycia.
